Stichting Vrienden van het Kerkgebouw Langweer

Doelstelling van de Stichting Vrienden van het Kerkgebouw Langweer

De Stichting wil door middel van het donateurschap ieder lid van de gemeenschap van Langweer en omgeving in de gelegenheid stellen zijn/haar medeverantwoordelijk voor het onderhoud inhoud te geven.  

Ook met het houden van acties wil de Stichting geld inzamelen voor de instandhouding van het kerkgebouw.

De Stichting stelt zich eveneens ten doel om een actieve rol te vervullen bij het stimuleren van het gebruik van de kerk voor andere dan alleen kerkelijke en daaraan gerelateerde bijeenkomsten. Niet alleen ter vergroting van de leefbaarheid in het dorp, maar tevens als mogelijkheid om inkomsten te genereren ten behoeve van het onderhoud.

bestuur en adres

RSIN nummer 816213379 (ANBI)

 
adres
Secretariaat Stichting Vrienden 
van het Kerkgebouw Langweer
Bredyk 15
8525 EP Langweer 
telefoon 0513-499203
email vriendenkerkgebouwlangweer@gmail.com

Bankrekeningnummer  NL60 RABO 0328 8063 74

Bestuur
H. Westra  (voorzitter)
Mw. E. Uythoven-Joren  (secretaris)
R. de Boer  (penningmeester)
M.K. Brinksma  (lid)

 
beloningsbeleid
Het bestuur ontvangt geen vergoeding. 
Gemaakte kosten kunnen worden gedeclareerd

Over het gebouw en interieur
 
entree
De dubbele deuren van het kerkgebouw hebben een bovenlicht met de uitbeelding van twee hoornen des overvloeds, het geestelijk voedsel dat in de kerk genuttigd kan worden.
 
kerkvloer
De vloer onder de kerkbanken is van hout, in het midden is de vloer van de kerk van steen. 
Bij de restauratie werden grafstenen onder de houten vloer gevonden.  
Deze grafstenen worden nu als vloer gebruikt.
De overledenen zijn begraven met het hoofd naar het westen, alleen één rode grafsteen, van een rooms katholieke priester, is naar  naar het oosten gericht.
 
orgel
Het orgel werd in 1784 door Lammert van Dam uit Leeuwarden gebouwd. Hij woonde op een woonboot tijdens zijn werkzaamheden in Langweer.
Door orgelliefhebbers wordt het orgel geroemd om zijn bijzondere klank. 
 
preekstoel
De preekstoel, die het jaartal 1684 draagt, werd vervaardigd door Benedictus Jansz.
Deze heeft prachtig houtsnijwerk. Het is een top kunst-werk, dat vijf panelen telt. Drie ervan beelden geloof, hoop en liefde uit.
 
doopvont
Het oorspronkelijke doopvont is bevestigd ‘in een hoekje’ aan de preekstoel. Het is klein en van koper.
De dorpstimmerman heeft in de vorige eeuw een houten doopvont gemaakt waar je omheen kunt staan.
De doop is zo voor familie van de dopeling en gelovigen in de kerk beter te volgen.
 
verlichting
De verlichting bestaat uit drie koperen kronen die in het midden van de kerk hangen. Twee daarvan zijn geschonken door de familie van Eysinga, de derde, grotere kroon, door de Duitse ambassade.
Aan de muren zijn koperen eenarmige kandelaars bevestigd, op beide rijen banken zijn  koperen kandelaars aangebracht. Aan de mannenkant, in het midden op de rugleuning, aan de kant van de vrouwen op de rugleuning aan het gangpad. Met kerstmis branden er kaarsen. 
 
kerkbanken
Alle kerkbanken zijn van eikenhout. De banken voor in de kerk waren de zitplaatsen van de Grietman en zijn familie, maar ook van de diakenen en andere bestuurders van de kerk. Aan de rechterzijde zaten de vrouwen, deze banken zijn laag en hebben in een later stadium een eenvoudige ruggensteun gekregen, de mannen zaten links, op hogere banken en met bredere zittingen.
 
regenput
Aan de zuid/westzijde bevindt zich een regenput.
In tijden van droogte konden dorpsbewoners hiervan gebruik maken. 
De kerk had zelf niet zoveel water nodig.
 
kerktoren
De kerktoren is al van oudsher in eigendom van de gemeente. 
Een kerktoren was het baken van een woongemeenschap.
De tijd en bijzondere gebeurtenissen zoals bij overlijden of brand gaf de toren aan door klokgelui.
(In die tijd om 9.00 uur voor de overleden dorpsbewoner, om 9.45 uur voor de overledene buiten het dorp.)
Een openbare functie die door de overheid moest worden doorgegeven.
Aan de noordzijde is een deur die toegang gaf tot het ‘hûnehok’, de plaatselijke nor (voor één nacht) van de veldwachter. Nu wordt dit hûnehok gebruikt als consistoriekamer en voor de zondagsschool.
Op de kerktoren staat een zwaan als windvaan en achter op het dak drie zwanen in een krans. Dat heeft niets te maken met geloof!
De  adel en grietmannen hadden het recht zwanen af te schieten en omdat zij de kerk moesten onderhouden voelden zij zich ook vrij om een eigen invulling te geven aan het uiterlijk van de kerk.
Geen kruis, geen haan maar ook niet de Lutherse zwaan!

Geschiedenis
 
De eerste kerk zal dateren uit de 14de eeuw. De oudste bouwsels waren van hout en met riet bedekte daken.
Kerk en dorp waren vroeger nauw verweven. De grondeigenaren die grondbelasting moesten betalen,
waren ook verantwoordelijk voor de kerkelijke financiën.
De grotere grondeigenaren, waartoe de grietmannen steeds behoorden, kregen in vele kerken een zogenaamde herenbank: onder dak de heren, in de bank ervoor de dames.
 
De huidige kerk, gebouwd in 1777, is de vijfde op deze locatie. Branden, stormen en oorlog (1517) zijn daar de oorzaak van.
Het interieur stamt voor het grootste deel uit de voorgaande kerk, die gebouwd werd in 1663.
In de jaren 1990 werd de kerk grondig gerestaureerd. Daarbij zijn veranderingen aangebracht:
De kerkvloer, een nieuwe nooduitgang vóór in de kerk, maar ook van de hoofdingang werden de deuren 
naar buiten draaiend gemaakt.

Beleid

In artikel 2 van de statuten van de stichting Vrienden van het Kerkgebouw Langweer staat als doel omschreven: 
Het bijdragen aan de instandhouding van het kerkgebouw in Langweer.
    
aanleiding
De kerk, gebouwd in de tweede helft van de 18de eeuw, heeft een bijzondere historische waarde en is beeldbepalend voor het dorp Langweer. Vanaf het water is Langweer al van verre herkenbaar door de zeer markante vorm van de kerktoren. Daarmee overstijgt het kerkgebouw het belang voor alleen de kerkelijke gemeente en maakt het een onlosmakelijk deel uit van de Langweerder gemeenschap als geheel.   
De consequentie daarvan is dat de staat van onderhoud van het kerkgebouw niet alleen een zaak is van de Protestantse gemeente Langweer (zij kan dat ook niet alleen), maar de verantwoordelijkheid van het gehele dorp. Maar dat betekent  meer. Als het onderhoud van het kerkgebouw de verantwoordelijk-heid is van het dorp als geheel, dan dient het gebouw ook een functie te krijgen ten dienste van het gehele dorp en beschikbaar te komen voor gebeurtenissen die ten doel hebben de leefbaarheid van Langweer te vergroten. Dit kunnen culturele manifestaties zijn maar ook bijeenkomsten die vanwege de omvang niet elders in Langweer gehouden kunnen worden.  
 
doelstelling
De Stichting wil door middel van het donateurschap ieder lid van de gemeenschap van Langweer en omgeving in de gelegenheid stellen zijn/haar medeverantwoordelijk voor het onderhoud inhoud te geven.  
Ook met het houden van acties wil de Stichting geld inzamelen voor de instandhouding van het kerkgebouw. 
De Stichting stelt zich eveneens ten doel om een actieve rol te vervullen bij het stimuleren van het gebruik van de kerk voor andere dan alleen kerkelijke en daaraan gerelateerde bijeenkomsten. Niet alleen ter vergroting van de leefbaarheid in het dorp, maar tevens als mogelijkheid om inkomsten te genereren ten behoeve van het onderhoud.
 
nadere uitwerking
De Stichting houdt een donateursbestand bij, zij rapporteert haar bevindingen aan de donateurs en kerkbestuur en zoekt bij voortduring naar mogelijkheden om dit bestand uit te breiden (van ± 90 nu tot ca 200 in de naaste toekomst).
Op de diverse markten in Langweer (Zomermarkt, ‘Amsterdamse dag’, Kerstmarkt) is zij prominent aanwezig om met acties geld te genereren. 
Dit kunnen kunstverlotingen zijn, exposities maar ook andere verkopen. 
Om de betrokkenheid van de bevolking bij het wel en wee van het kerkgebouw te vergroten wil de stichting tevens het gebruik van het kerkgebouw voor andere dan alleen  kerkelijke bijeenkomsten (bijvoorbeeld culturele manifestaties) stimuleren.